Postępowanie karne rozpoczynane jest wtedy, gdy popełniono czyn określany w prawie jako wykroczenie lub przestępstwo. Wprawdzie nikt z nas zapewne nie chciałby w takiej sprawie brać udziału, ale czasem może się tak zdarzyć, że zostaniemy wezwani na policję lub prokuraturę w charakterze podejrzanego czy świadka. Wtedy warto wiedzieć wcześniej, z czym może wiązać się postępowanie karne i w jaki sposób będzie przebiegało. To zmniejszy stres i pozwoli lepiej zorientować się w zaistniałej sytuacji.
W jaki sposób przebiega postępowanie w przypadku sprawy karnej?
Na początku postępowania karnego organy ścigania, czyli policja lub prokuratura, dostają informację o popełnieniu czynu zabronionego i zaczynają ją weryfikować oraz ustalają, kim może być potencjalny sprawca. To tak zwane postępowanie przygotowawcze, które kończy się zebraniem dowodów oraz przesłuchaniem świadków i osób podejrzanych. Następnie rozpoczyna się postępowanie sądowe, w którym najważniejszym zadaniem staje się ustalenie prawdy o przestępstwie, co odbywa się podczas rozprawy. Warto zauważyć, że w tej fazie osoba podejrzana staje się oskarżoną.
W sądzie po jednej stronie staje oskarżyciel, a po drugiej oskarżony, który może mieć swojego obrońcę. W sprawie karnej rola adwokata jest bardzo istotna, ponieważ może on prowadzić swojego klienta już od etapu postępowania przygotowawczego, aby później ustalić najwłaściwszą linię obrony. Podczas rozprawy przedstawiane są rozmaite dowody, na które mogą składać się również zeznania świadków czy biegłych. To oznacza, że nawet osoby przesłuchiwane wcześniej przez policję lub inne organy zostają przesłuchane ponownie.
Po wysłuchaniu wszystkich stron sąd wydaje wyrok. W ramach rozstrzygnięcia istnieje kilka możliwych rozwiązań: oskarżony zostaje skazany, postępowanie jest umarzane, warunkowo umarzane albo oskarżony okazuje się niewinny. To jednak nie musi być koniec postępowania sądowego, ponieważ istnieją środki pozwalające na zmianę wydanego wyroku, takie jak apelacja, zażalenie lub sprzeciw. Pozwalają one na modyfikację wydanej decyzji albo jej kontrolę przez inny organ procesowy.